W dzisiejszej „Gazecie Wyborczej” ukazał się obszerny reportaż pt. All-inclusive na ręczniku z domu przedstawiający problemy klientów jednego z biur podróży w związku z wyjazdem do Turcji. Znalazła się tam również moja wypowiedź. W dłuższej wersji przesłanej do redakcji przedstawiała się ona następująco:
Obowiązująca ustawa o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych przewiduje daleko idącą odpowiedzialność organizatora turystyki za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy o udział w imprezie turystycznej. W świetle tych przepisów organizator turystyki ponosi odpowiedzialność za wykonanie usług turystycznych objętych umową o udział w imprezie turystycznej, bez względu na to, czy usługi te mają być wykonane przez organizatora turystyki, czy przez innych dostawców usług turystycznych (np. hotelarza). Podróżnemu przysługuje obniżka ceny za każdy okres, w trakcie którego stwierdzono niezgodność (chyba że została ona spowodowana wyłącznym działaniem lub zaniechaniem podróżnego). Podróżnemu przysługuje także odszkodowanie lub zadośćuczynienie za poniesione szkody lub krzywdy, których doznał w wyniku niezgodności. W tym kontekście sąd za szczególnie naganne może uznać nieprzekazanie podróżnemu istotnych informacji o rzeczywistym standardzie usługi, jeżeli biuro podróży było lub powinno być w posiadaniu takich informacji. Podobnie krytycznie należy się odnieść do braku odpowiedniej reakcji na miejscu imprezy po zgłoszeniu przez podróżnych występujących problemów. Prowadzi to powiem, do przedmiotowego potraktowania podróżnego, co może rzutować na poczucie przez niego bezsilności i krzywdy.
Jak to w życiu czasami bywa, tak wygląda sprawa w teorii. W praktyce dochodzenie tego rodzaju odpowiedzialności często oznacza konieczność skierowania sprawy na drogę sądową. Z doświadczenia mogę powiedzieć, że nawet w oczywistych przypadkach, biura podróży często odpowiadają klientom, że nie ponoszą odpowiedzialności albo ponoszą ją w bardzo ograniczonej części. Z pewnością wielu klientów na tym etapie rezygnuje z dalszego dochodzenia sprawiedliwości, bo to wymaga dodatkowego zaangażowania pod względem finansowym i czasowym, co wielu poszkodowanych klientów „odpuszcza”. Zwłaszcza jeśli postępowania muszą się toczyć przed sądem znajdującym się daleko od ich miejsca zamieszkania, a z taką sytuacją z uwagi na siedziby popularnych biur podróży często mamy miejsce (np. Opole czy Łódź). Średni czas rozpatrywania tego rodzaju typowych spraw z pewnością w wielu miejscach w naszym kraju wynosi około 3 lat (w dwóch instancjach). Jeżeli w sprawie mamy większą liczbę powodów, okres ten może być nawet dłuższy z uwagi na potrzebę ich przesłuchania przez sąd. Na rynku nie ma w zasadzie popularnych form alternatywnego metod rozpatrywania tego rodzaju spraw, a szkoda.
W przypadku szkody wyrządzonej przez organizatora turystyki poszkodowani klienci powinni więc: po pierwsze, wystąpić z reklamacją w wewnętrznym postępowaniu organizatora; po drugie, jeżeli nie są zadowoleni z odpowiedzi mogą wnosić o ponownie rozpatrzenie sprawy, co w praktyce powoduje albo propozycję niewielkiej zmiany ze strony organizatora na korzyść klienta albo podtrzymanie dotychczasowego stanowiska; po trzecie, podjąć decyzję, czy są zainteresowania skierowaniem sprawy na drogę sądową, a jeśli tak, to czy chcą to zrobić samodzielnie, czy też w jednym pozwie z innymi klientami. Ta ostatnia możliwość może przynieść pewne korzyści, ale co do zasady prowadzi też do wydłużenia postępowania sądowego.