Tag Archives: prawa pasażerów

Urodzinowa promocja Wizz Air z zarzutami Prezesa UOKiK

  • Wizz Air Hungary 18 maja ubiegłego roku zorganizował promocję urodzinową. W czasie jej trwania można było kupić bilety lotnicze za 35 zł. Większość z nich spółka anulowała po zawarciu umowy.
  • Prezes UOKiK postawił przewoźnikowi zarzuty naruszania zbiorowych interesów konsumentów.
  • To nie jedyne działania Urzędu wobec przedsiębiorcy.

[Warszawa, 22 stycznia 2023 r.] Wizz Air, jeden z liderów wśród przewoźników niskokosztowych, przyzwyczaił swoich klientów do częstych promocji, podczas których można kupić bilety lotnicze w wyjątkowo atrakcyjnych cenach. Także z okazji dziewiętnastych urodzin linii przygotował ofertę obejmującą różne zniżki – 18 maja ubiegłego roku przewoźnik oferował loty do dowolnego miejsca za 35 zł. Bilet można było zarezerwować w aplikacji Wizz Air oraz na stronie internetowej spółki. Cena dotyczyła wylotu z polskiego lotniska, przy wyborze najtańszej opcji bagażu podręcznego i losowym przydziale miejsca.

Promocyjne loty odwołane

Jednak większość konsumentów, którzy kupili bilety w cenie 35 zł, nie miało okazji z nich skorzystać. Spółka anulowała umowy następnego dnia od zakupu, powołując się na błąd techniczny i deklarując natychmiastowy zwrot poniesionych kosztów. Uznała jedynie zamówienia, które dotyczyły podróży odbywających się w ciągu 72 godzin od dokonania transakcji. Do UOKiK wpłynęły liczne skargi, w sygnałach czytamy m.in. że „linie lotnicze tłumaczą się awarią systemu, mimo że namawiały cały dzień by skorzystać z ich promocji”. Rzeczywiście, informacja o zniżkach w ramach promocji urodzinowej była dystrybuowana wieloma kanałami – od banera na stronie internetowej i aplikacji, przez newsletter oraz serwis Instagram. Ponieważ cena biletów w wysokości 35 zł była zbliżona do kwot za jakie można rezerwować loty organizowane przez Wizz Air w ramach różnych innych promocji (od 39 zł za podróż w obie strony), nic nie wskazywało na to, że nie istnieje możliwość realizacji przelotu lotniczego na tych warunkach.

W związku z działaniami Wizz Air Hungary Prezes UOKiK postawił spółce zarzuty naruszenia zbiorowych interesów konsumentów.

– Konsumenci mają prawo zakładać, że przedsiębiorca prezentuje cechy danej oferty w sposób rzetelny i niewprowadzający w błąd. W przypadku tzw. tanich linii lotniczych podróżni przyzwyczajeni są do licznych promocji cenowych. Działając w zaufaniu do przewoźnika Wizz Air podjęli decyzję o kupnie biletów, zrealizowali płatność i dostali potwierdzenie zawarcia umowy zakupu biletu. Spółka odwołała większość rezerwacji, czym mogła naruszyć zbiorowe interesy konsumentów – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Kolejne zarzuty

W sprawie Wizz Air toczy się również postępowanie dotyczące uznania postanowienia wzorca umowy za niedozwolone. Chodzi o usługę Elastyczny towarzysz podróży. Polega ona na  umożliwieniu tworzenia rezerwacji bez podawania nazwisk wszystkich pasażerów do czasu odprawy online. Konsumenci w sygnałach kierowanych do UOKiK wskazywali, że przewoźnik nie zwraca za nią opłaty (58 zł od osoby) w sytuacji, gdy lot zostanie przez spółkę odwołany. W trakcie działań Prezesa UOKiK Wizz Air zastąpił kwestionowany wzorzec umowy nowym, który jednak nadal zawiera postanowienia wzbudzające wątpliwości Prezesa UOKiK. Aktualnie spółka dopuszcza możliwość zwrotu pieniędzy za niewykonaną usługę tylko w niektórych sytuacjach i uzależnia ją od złożenia przez podróżujących stosownego wniosku.

Nie ma podstaw do obciążania konsumentów opłatami za usługę, która nie została zrealizowana, z przyczyn leżących po stronie przedsiębiorcy. Zwrot środków powinien być wykonany automatycznie i bez zbędnych formalności – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Jeśli zarzuty się potwierdzą, to zarówno za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, jak i za stosowanie niedozwolonej klauzuli, spółce Wizz Air Hungary grozi kara do 10 proc. rocznego obrotu.

Powyższa informacja stanowi komunikat prasowy UOKiK z 22 stycznia 2024 r.

TSUE o prawie pasażerów do odszkodowania w sytuacji poinformowania o odmowie przyjęcia na pokład i niestawieniu się przez pasażera na odprawę

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej 26 października 2023 r. wydał wyrok w sprawie C-238/22 | LATAM Airlines Group. Poniżej zamieszczam wydany w tej sprawie komunikat prasowy:

TSUE: niezależna od winy odpowiedzialność przewoźników lotniczych obejmuje nieodpowiednią pierwszą pomoc medyczną udzieloną na pokładzie

W wyroku z 6 lipca 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że:

niezależna od winy odpowiedzialność przewoźników lotniczych, przewidziana w konwencji montrealskiej, obejmuje nieodpowiednią pierwszą pomoc medyczną udzieloną na pokładzie.

Poniżej zamieszam wydany w tej sprawie komunikat prasowy TSUE:

„Turyści zostali na lotnisku w Larnace. Biuro podróży: inni zdążyli” – komentarz dla Onet.pl

Na portalu Onet.pl ukazał się artykuł pt. „Turyści zostali na lotnisku w Larnace. Biuro podróży: inni zdążyli„. Omawia on sytuację podróżnych, którzy mieli problem z lotem powrotnym do kraju, który miał być zapewniony przez organizatora turystyki w ramach imprezy turystycznej.

W artykule zamieszczony został również mój komentarz, w którym odnoszę się do tego, jakie prawa ma w takiej sytuacji podróżny:

To organizator wycieczki odpowiada za powrót

— Organizator turystyki zawsze powinien podjąć odpowiednie działania, aby odpowiednio zorganizować powrót do kraju. Obecnie szczególna staranność w tym zakresie powinna być związana z organizacją lotu powrotnego. W czasie pandemii COVID-19 niestety lotniska ograniczały zatrudnianie personelu, co później, wraz z przywracaniem ruchu turystycznego, powodowało czasem problemy z odprawą na lotniskach. Nie do rzadkości należały sytuacje polegające na tym, że pasażerowie w odpowiednim czasie stawiali się na lotnisku, a mimo to nie mogli wsiąść do samolotu z uwagi na przedłużający się proces odprawy — mówi nam radca prawny dr Piotr Cybula, autor bloga prawoturystyczne.com.

Podaje też przykład wygranej ostatnio sprawy w sądzie, gdy z uwagi na opóźniający się proces odprawy pasażerowie nie mogli w ogóle rozpocząć imprezy turystycznej.

— W sprawie, w której reprezentowałem powodów, sąd zasądził zwrot ceny na rzecz klientów oraz zadośćuczynienie za zmarnowany urlop. Mając takie doświadczenia, organizatorzy turystyki powinni w odpowiedni sposób planować, aby ograniczać możliwość występowania tego rodzaju sytuacji – dodaje dr Cybula. — Zgodnie z ustawą regulującą organizację imprez turystycznych, organizator turystyki ponosi odpowiedzialność za wykonanie usług turystycznych objętych umową o udział w imprezie turystycznej, bez względu na to, czy usługi te mają być wykonane przez organizatora turystyki, czy przez innych dostawców usług turystycznych. Organizator turystyki ponosi więc odpowiedzialność również za należyte wykonanie usług przez podwykonawców, np. przewoźników lotniczych. Jeżeli organizator nie wykonuje usług stanowiących istotną część imprezy turystycznej (np. przelotu|) powinien wykonać świadczenia zastępcze i to na jego koszt.

W przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy podróżnym może przysługiwać kilka roszczeń. Po pierwsze, roszczenie o obniżenie ceny imprezy turystycznej. Po drugie, odszkodowanie za szkodę majątkową (np. za zakup dodatkowych biletów lotniczych czy za koszty dodatkowego noclegu). Po trzecie, zadośćuczynienie za szkodę niemajątkową (stres, dyskomfort, strach itd.). Te roszczenia nie powstają w każdym przypadku. W niektórych sytuacjach organizator turystyki jest zwolniony z odpowiedzialności. O tym, czy tak się dzieje w konkretnym przypadku, decyduje analiza wszystkich zaistniałych okoliczności (np. należy ocenić, czy przyczyną problemu nie było zachowanie podróżnego). Jeśli przesłanki zwalniające organizatora z odpowiedzialności nie występują, to podobnie okoliczności sprawy decydują o wysokości tych roszczeń. Niestety w praktyce często realna możliwość ich realizacji pojawia się dopiero po rozstrzygnięciu sądowym. Przed podjęciem decyzji w tym zakresie dobrze jest sprawę skonsultować z prawnikiem, aby mieć większą świadomość co do przysługujących podróżnemu praw. W sądach wyroki bardzo często są korzystne dla podróżnych. Jak stwierdził ostatnio nieco emocjonalnie przedstawiciel jednego z biur podróży: „Linia orzecznicza jest bezlitosna dla touroperatorów, klient niemal zawsze w sądzie wygra”. Oczywiście — jak wyżej wspomniałem — o wygranej decydują okoliczności konkretnej sprawy.

TSUE o lotach repatriacyjnych zorganizowanych jako środek pomocy konsularnej w świetle rozporządzenia 261/2004 o prawach pasażerów linii lotniczych

W wyroku z 8 czerwca 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że lot repatriacyjny zorganizowany jako środek pomocy konsularnej w czasie pandemii Covid-19 nie stanowi zmiany planu podróży, która powinna zostać zaoferowana pasażerowi, którego lot został odwołany, przez obsługującego przewoźnika lotniczego.

Poniżej zamieszczam wydany w tej sprawie komunikat prasowy TSUE:

Nowe prawa pasażerów kolei

Od 7 czerwca 2023 r. mamy nowe zasady dotyczące praw pasażerów kolei. Poniżej zamieszczam informację ze strony Urzędu Transportu Kolejowego:

„Nowe zasady wypłacania odszkodowań za opóźniony pociąg i sprzedaży wspólnych biletów przez przewoźników, polepszenie sytuacji podróżnych z niepełnosprawnościami, zmiany w zasadach oferowania usługi przewozu rowerów – to tylko niektóre istotne zmiany, które wprowadza nowe rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej dotyczące praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym. Znowelizowane rozporządzenie obowiązuje od 7 czerwca 2023 r.”Nowe zasady wypłacania odszkodowań za opóźniony pociąg i sprzedaży wspólnych biletów przez przewoźników, polepszenie sytuacji podróżnych z niepełnosprawnościami, zmiany w zasadach oferowania usługi przewozu rowerów – to tylko niektóre istotne zmiany, które wprowadza nowe rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej dotyczące praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym. Znowelizowane rozporządzenie obowiązuje od 7 czerwca 2023 r.

Dotychczasowe rozporządzenie 1371/2007, dotyczące praw i obowiązków pasażerów, przestaje obowiązywać 7 czerwca 2023 r. i z tym dniem zastąpiło je rozporządzenie nr 2021/782. Jest to najbardziej kompleksowy akt prawny w zakresie praw i obowiązków pasażerów kolei stosowany bezpośrednio w całej Unii Europejskiej. Wprowadza on wiele zmian dla przedsiębiorstw kolejowych w zakresie obsługi podróżnych. Dodatkowe obowiązki powierzono nie tylko pasażerskim przewoźnikom kolejowym, lecz także zarządcom infrastruktury, zarządcom dworców, sprzedawcom biletów oraz operatorom turystycznym.

Najważniejsze zmiany dotyczą:

  • doprecyzowania zasad odpowiedzialności przewoźników kolejowych oraz możliwości jej wyłączenia w związku z opóźnieniami pociągów oraz utratą lub odwołaniem połączeń – siła wyższa,
  • skrócenia okresu, w którym powinno nastąpić zgłoszenie potrzeby asysty dla osoby z niepełnosprawnością lub o ograniczonej możliwości poruszania się,
  • wprowadzenia obowiązkowych szkoleń dla personelu kolejowego w zakresie obsługi osób z niepełnosprawnością i o ograniczonej możliwości poruszania się,
  • wzmocnienia uprawnień związanych z przewozem rowerów,
  • zasad sprzedaży wspólnych biletów oraz odpowiedzialności przedsiębiorstw kolejowych w związku z ich honorowaniem,
  • praw pasażerów w razie wypadku, który miał miejsce podczas korzystania z usług kolejowych i którego wynikiem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub utrata albo uszkodzenie bagażu,
  • rozpatrywania skarg.

Kolej dostępna

Od 7 czerwca 2023 r. do 24 godzin przed wyjazdem skrócony został czas wymagany do zgłoszenia potrzeby uzyskania pomocy/asysty w podróży przez osoby z niepełnosprawnością lub o ograniczonej sprawności ruchowej. Do tej pory obowiązywało zgłoszenie z minimum 48-godzinnym wyprzedzeniem. Państwa członkowskie mogą wydłużyć okres powiadomień dotyczących potrzeby pomocy w podróży do maksymalnie 36 godzin przed odjazdem pociągu. Okres przejściowy, w którym możliwe będzie stosowanie wydłużonego czasu zgłoszenia asysty, potrwa maksymalnie do 30 czerwca 2026 roku. Polska nie zdecydowała się na taki okres przejściowy, co oznacza przyjęcie rozwiązania bardziej korzystnego dla tej grupy podróżnych

Istotną zmianą w zakresie prawnych wymagań dotyczących dostępności transportu kolejowego dla osób z niepełnosprawnością jest także wprowadzenie obowiązku szkoleń pracowników przedsiębiorstw kolejowych w zakresie obsługi oraz komunikacji z osobami z niepełnosprawnością.

Wspólny bilet

Nowe rozporządzenie nakłada także na przedsiębiorstwa kolejowe obowiązek oferowania na swoje połączenia biletów bezpośrednich (definiowanych jako wspólne bilety), z zastrzeżeniem, że przedsiębiorstwa kolejowe powinny współpracować ze sobą w celu oferowania wspólnych biletów na podróże z przesiadkami obejmujące połączenia więcej niż jednego przewoźnika.

Wygodniej z rowerem do pociągu

Nowe przepisy przewidują, że zamawiając nowy tabor lub zlecając jego istotną modernizację przedsiębiorstwa kolejowe uwzględniają obowiązek zapewnienia w nim miejsc do przewozu rowerów. Wówczas każdy pociąg zestawiony z takiego taboru powinien mieć minimum 4 miejsca na rowery. Jednak dla miejskich, podmiejskich, regionalnych i międzynarodowych usług kolejowych obowiązek ten wchodzi w życie od 7 czerwca 2025 r.

Siła wyższa i opóźnienie pociągu

Przewoźnicy kolejowi (w Polsce dotyczy to tylko połączeń dalekobieżnych) nadal zobowiązani są do wypłaty rekompensaty 25% ceny biletu w przypadku przyjazdu do stacji docelowej z opóźnieniem 60-119 min i 50% w przypadku opóźnienia pociągu 120 min i więcej. Jednak nowelizacja umożliwia przewoźnikowi niewypłacenie odszkodowania, jeśli opóźnienie spowodowane jest siłą wyższą, wyłączną winą podróżnego lub osoby trzeciej –klęską żywiołową, wypadkiem z udziałem osoby postronnej itp. Są to rozwiązania podobne do obowiązujących np. w transporcie lotniczym.

Możliwe wyłączenia obowiązywania nowych przepisów

Nowe rozporządzenie unijne, podobnie jak poprzednie, przewiduje możliwość wprowadzenia przez państwa członkowskie wyłączeń ze stosowania jego wybranych przepisów w odniesieniu do niektórych rodzajów przewozów. Takie ograniczenia dla naszego kraju zapisano w art. 3a ustawy o transporcie kolejowym (w brzmieniu obowiązującym od 7 czerwca 2023 r.). Wyłączenia dla pasażerów pociągów miejskich, podmiejskich, regionalnych i międzynarodowych do stacji poza Unią Europejską nie dotyczą jednakże kwestii:

  • zasad zawierania umów przewozu, przekazywania informacji o przewozach i dostępności biletów,
  • odpowiedzialności przedsiębiorstw kolejowych wobec pasażerów oraz za ich bagaż,
  • niedyskryminujących warunków umów i taryf,
  • zwrotu kosztów biletu oraz zmiany trasy w przypadku zakłóceń w przewozie,
  • prawa przewozu, informacji oraz warunków pomocy osobom z niepełnosprawnością i osobom o ograniczonej możliwości poruszania się,
  • bezpieczeństwa pasażerów, rozpatrywania skarg oraz monitorowania norm jakości usług.

Niezależnie od wprowadzanych zmian, tak samo jak w przypadku poprzedniego rozporządzenia dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym, Prezes UTK został przez polskiego ustawodawcę organem wyznaczonym do sprawowania nadzoru nad przestrzeganiem przepisów rozporządzenia 2021/782/UE oraz odpowiedzialnym za ich egzekwowanie.

Prezes UTK chcąc właściwe przygotować przedsiębiorców kolejowych do wdrożenia znowelizowanych praw i obowiązków pasażerów kolei, w ramach Akademii Bezpieczeństwa Kolejowego, zorganizował szkolenia poświęcone nowym przepisom. W trakcie warsztatów omówiono m.in. najważniejsze zmiany i etapy wdrożenia nowego aktu prawnego.

W ramach nadzoru nad przestrzeganiem praw pasażerów Prezes UTK będzie weryfikował dostosowanie się przewoźników do zmian wynikłych z nowego rozporządzenia, w tym aktualizacji informacji dla podróżnych publikowanych na ich stronach internetowych, w pociągach oraz na stacjach”.

Podstawa prawna:

rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/782 z dnia 29 kwietnia 2021 r. dotyczące praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym (Dz. Urz. UE L 172 z 17.05.2021, str. 1)  

art. 3a ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 602, z późn. zm.) w zw. z art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 9 maja 2023 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, ustawy – Prawo budowlane oraz ustawy o transporcie kolejowym (Dz. U. poz. 967)

Kilka pytań w związku z „czarną listą” pasażerów PLL LOT

Z informacji medialnych podawanych przez rzecznika prasowego PLL LOT A.A. wynika, że spółka ta prowadzi „listę pasażerów nieakceptowanych” w PLL LOT S.A.

W innym miejscu rzecznik prasowy PLL LOT S.A. wspomniał w tym kontekście o „czarnej liście”:

Oczywiście zdaję sobie sprawę, że kwestia bezpieczeństwa podczas lotów jest i powinna być priorytetowa. Zdaję sobie też sprawę, że taka praktyka wśród przewoźników nie jest odosobniona. Z drugiej strony w praktyce mogą pojawić się przypadki budzące wątpliwość co do wpisania na taką listę. W swojej praktyce spotkałem się np. z przypadkiem wpisania przez innego przewoźnika pasażerów na taką listę z uwagi na to, że na lotnisku: 1) okazywali swoje zdenerwowanie w związku z rażącym naruszaniem ich praw jako pasażerów i konsumentów; 2) w takich okolicznościach zrobili zdjęcie.

Takie wpisy na listę dla niektórych pasażerów, często podróżujących, mogą być bardzo dotkliwe. Ważne więc, aby istniały zasady dotyczące wpisów na taką listę (za co można być wpisanym i jak wygląda procedura).

Mając to na uwadze dzisiaj wystąpiłem do rzecznika prasowego PLL LOT S.A. o udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania, które mogą budzić zainteresowanie pasażerów, w tym klientów PLL LOT S.A., jak również szerszej – opinii publicznej.

1) Na jakiej podstawie prawnej PLL LOT S.A. prowadzi taką listę?

2) Czy w związku z tą listą PLL LOT S.A. ma jakąś wewnętrzną procedurę i czy ma ona charakter jawny? Jeśli tak, prosiłbym o jej udostępnienie.

3) Kto podejmuje w tym zakresie decyzję o wpisaniu na listę i czy można się od niej w jakiś sposób odwołać w Państwa procedurze wewnętrznej?

4) Czy w praktyce PLL LOT S.A. zdarzały się przypadki kwestionowania przez pasażerów takich wpisów na listę na drodze sądowej, a jeśli tak, to z jakim wynikiem zakończyły się takie postępowania?

5) Czy wpis na listę ma charakter dożywotni, czy na określony czas?

6) Jakie dane osobowe pasażerów w związku z tą listą są przetwarzane i na jakiej podstawie prawnej to następuje?

7) Czy informacja o wpisie na tę listę jest przez PLL LOT S.A. przekazywana innym podmiotom, a jeśli tak, to jakim?

8) Czy informacja o tym wpisie dotyczy wszystkich lotów wykonywanych przez PLL LOT (w szczególności czy zarówno rejsowych, jak i czarterowych)?

9) Czy informacja o wpisaniu pasażera na tę listę jest przez PLL LOT S.A. przekazywana pasażerowi, a jeśli tak, to kiedy to następuje?

10) Czy przyjęte przez PLL LOT S.A. zasady w istocie prowadzą do tego, że pasażer wpisany na taką listę nie może w ogóle nabyć biletu na rejs wykonywany przez PLL LOT S.A. (samodzielnego lub też będącego częścią imprezy turystycznej oferowanej przez organizatora turystyki), czy też takie nabycie jest możliwe, a o niewpuszczeniu na pokład samolotu pasażer dowiaduje się w późniejszym czasie (jeśli tak, to na jakim etapie)?

Szersza informacja o tych zasadach może sprzyjać uświadamianiu pasażerów o tym problemie, co może wpływać korzystnie na zachowanie pasażerów w kontekście komfortu i bezpieczeństwa lotów.

Piotr Cybula

Koszty infolinii przewoźników – postępowania wyjaśniające Prezesa UOKiK

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów opublikował dzisiaj (5.06.2023 r.) poniższy komunikat dotyczących działań wyjaśniających w związku z kosztami infolinii przewoźników. Ze swojej strony dodam, w oparciu o doświadczenie praktyczne, komunikacja z przewoźnikami to jest niestety szerszy problem, wymagający też szerszego zainteresowania ze strony UOKiK.

KOSZTY INFOLINII PRZEWOŹNIKÓW – POSTĘPOWANIA WYJAŚNIAJĄCE PREZESA UOKIK

  • Jeśli przedsiębiorca udostępnia numer telefonu do kontaktów w sprawie zawartej umowy, to koszt nie może być wyższy niż za zwykłe połączenie.
  • Od 1 stycznia 2023 roku ta zasada dotyczy także przewoźników, np. lotniczych, kolejowych czy autokarowych.
  • W związku z sygnałami o możliwych naruszeniach Prezes UOKiK prowadzi postępowania wyjaśniające w sprawie Wizz Air Hungary oraz 30 innych przedsiębiorców.

[Warszawa, 05 czerwca 2023 r.] Potrzebujesz informacji w sprawie spóźniającego się autobusu lub pociągu czy odwołanego lotu? Dzwonisz na infolinię? Zwróć uwagę na koszty połączenia. Od 1 stycznia 2023 r. przewoźnicy, którzy udostępniają infolinię do kontaktów w sprawie zawartej umowy, nie mogą dowolnie ustalać ceny połączenia. Zgodnie z art. 11 ustawy o prawach konsumenta nie może ono kosztować więcej niż zwykłe połączenie telefoniczne w twoim pakiecie taryfowym u operatora.

Do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów trafiły sygnały, że nie wszyscy przewoźnicy dostosowali się do tej nowelizacji. Jeden z konsumentów, będący klientem linii lotniczych Wizz Air, wskazał w zawiadomieniu, że „Jedyna REALNA forma pilnego kontaktu dla pasażerów z Polski (jak w przypadku odwołania lotu) jest poprzez infolinię płatną skandaliczne 4.92 zł za minutę. Licząc oczekiwanie na agenta call center można śmiało założyć, że taka opłata wyniesie więcej niż wartość zakupionego lotu”.

– Od początku roku konsumenci nie mogą już ponosić dodatkowych opłat w sytuacji, gdy potrzebują się skontaktować z przewoźnikiem w sprawie zawartej umowy – zakupionego biletu, szczegółów dotyczących miejsca odjazdu, opóźnienia, wymiany biletów czy zniszczeniem bagażu. Z uwagi na sygnały od konsumentów, a także własny monitoring stron internetowych, prowadzimy dwa postępowania wyjaśniające, w których przyglądamy się kosztom połączeń telefonicznych z przedsiębiorcami zajmującymi się przewozem osób oraz pośrednictwem w sprzedaży biletów – wyjaśnia Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.

Pierwsze postępowanie wyjaśniające toczy się w sprawie spółki Wizz Air Hungary. Koszt infolinii dla konsumentów z Polski wynosi 4,92 zł za minutę. Przedsiębiorca nie zmienił tego mimo dwukrotnych wezwań Urzędu. Postępowanie jest w toku.

Drugie postępowanie wyjaśniające jest kompleksową analizą kosztów infolinii udostępnianych przez przewoźników osób, pośredników oraz platformy internetowe, poprzez które można zawrzeć umowę przewozu osób. W toku postępowania wezwaliśmy do wyjaśnień 30 przedsiębiorców, którzy informują o podwyższonej opłacie za infolinię lub podają na stronie numer telefonu bez informacji o kosztach połączenia. Są wśród nich 4 linie lotnicze, 16 przewoźników autobusowych oraz 10 pośredników sprzedających bilety lotnicze, autobusowe lub kolejowe. W przypadku otrzymania kolejnych skarg lub dostrzeżenia nieprawidłowości na stronach internetowych kolejnych przedsiębiorców, postępowaniem zostanie objęta większa liczba podmiotów.

Liczymy na dostosowanie się do przepisów i zwrot konsumentom nienależnie pobranych opłat. W przeciwnym razie nie wykluczamy stawiania zarzutów i wydawania decyzji, które mogą zakończyć się karami finansowymi, a także nakazem usunięcia skutków stwierdzonych naruszeń – mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.

Inne postępowania wyjaśniające w sprawie Wizz Air

Prezes UOKiK bada w postępowaniach wyjaśniających także inne problemy z linią Wizz Air zgłaszane w skargach przez konsumentów. Wszystkie te postępowania na razie toczą się w sprawie, a nie przeciwko przedsiębiorcy i mają na celu ustalenie, czy nastąpiło naruszenie uzasadniające postawienie spółce zarzutów naruszania zbiorowych interesów konsumentów lub stosowania klauzul niedozwolonych. Prowadzone postępowania wyjaśniające wobec Wizz Air Hungary dotyczą:

  • obowiązku podawania w czytelny sposób informacji o najniższej cenie usługi, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki w sytuacji, gdy spółka informuje o promocjach cenowych,
  • anulowania biletów kupionych w ramach promocji urodzinowej i zasad zwrotu pieniędzy za nie,
  • zasad zwrotu należności za bilety lotnicze w przypadku odwołania lotu,
  • warunków usługi „Elastyczny towarzysz podróży”,
  • postępowań reklamacyjnych w przypadku zniszczenia lub uszkodzenia bagażu – w tej sprawie przyglądamy się też działaniom firmy PS Services, do której Wizz Air odsyła konsumentów.

Rady dla konsumentów dzwoniących na infolinię

Gdy kontaktujesz się w sprawie już zawartej umowy, np. żeby doprecyzować jej szczegóły, zgłosić problemy z jej realizacją lub złożyć reklamację, koszt połączenia nie może być wyższy od opłaty za zwykłe połączenie w twoim pakiecie taryfowym u operatora. Taka zasada obowiązuje  większość przedsiębiorców, a od 1 stycznia 2023 r. – także z branży przewozów pasażerskich.

Jeśli przedsiębiorca łamie prawo i pobiera wyższe opłaty za połączenie w sprawie zawartej umowy, złóż reklamację i domagaj się zwrotu nienależnie pobranych pieniędzy za przeprowadzoną rozmowę. Możesz skorzystać przy tym z bezpłatnej pomocy miejskiego lub powiatowego rzecznika konsumentów, a w sprawach transgranicznych – ze wsparcia działającego przy UOKiK Europejskiego Centrum Konsumenckiego.

Wsparcie Rzecznika Praw Pasażerów?

Problematyka postępowań przed Rzecznikiem Praw Pasażerów od samego początku budzi sporo wątpliwości, przede wszystkim w związku z czasem rozpatrywania wniosków pasażerów. Sprawą jakiś czas temu zajmował się Rzecznik Praw Obywatelskich, ale niestety niewiele to zmieniło. Tematem tym spróbowałem RPO zainteresować ponownie. Otrzymałem dzisiaj poniższą odpowiedź:

Po czym wszedłem na stronę internetową Rzecznika Praw Pasażerów i zapoznałem się z opublikowanym dzisiaj poniższym komunikatem (fragment, pisownia zachowana, podkreślenia: P.C.):

Z uwagi na bardzo dużą liczbę wniosków ADR składanych do Rzecznika liczoną w tysiącach i ograniczone zasoby kadrowe do ich rozpatrywania, informujemy, że czas oczekiwania na przeprowadzenie postępowania ADR jest wydłużony. Wnioski są rozpatrywane zgodnie z kolejnością wpływu.

ktualnie prowadzone są postępowania ADR z wniosków złożonych w trzecim kwartale 2021r.

Przypomnę, że zgodnie z regulaminem tego postępowania: „Rozpatrzenie wniosku, przeprowadzenie postępowania ADR oraz udostępnienie stronom wyniku postępowania ADR powinno nastąpić nie później niż w ciągu 90 dni od dnia doręczenia kompletnego wniosku Rzecznikowi”.

Czy rzeczywiście podjęto odpowiednie działania w celu wsparcia finansowego i organizacyjnego Rzecznika Praw Pasażerów?

Projekt zmian podnoszących bezpieczeństwo pasażerów „taksówek na aplikację”

Od pewnego czasu trwa dyskusja na temat bezpieczeństwa pasażerek „taksówek na aplikację”, w którą zaangażował się m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich. Jak wskazuje on na swojej stronie internetowej:

Minister Cyfryzacji w porozumieniu z Ministrem Infrastruktury, przygotował zestaw zmian podnoszących poziom bezpieczeństwa pasażerów przy realizacji przewozów drogowych. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (numer UD426, link do ostatniej wersji projektu: https://legislacja.rcl.gov.p1/projekt/12363202/katalog/12904386#12904386) został w dniu 21 lutego br. przyjęty przez Radę Ministrów, a zatem już niebawem będzie przedmiotem prac parlamentarnych.

Najistotniejsze zmiany zawarte w przedmiotowym projekcie ustawy dotyczą:

  • wprowadzenia obowiązku weryfikacji kierowców przed rozpoczęciem współpracy pomiędzy przedsiębiorcą, a osobą wykonującą przewozy. Zgodnie z projektem, przedsiębiorca prowadzący pośrednictwo przy przewozie osób będzie obowiązany do weryfikacji w zakresie:
    1.    tożsamości,
    2.    posiadania odpowiedniego uprawnienia do kierowania pojazdem samochodowym,
    3.    niekaralności za określone przestępstwa.
    Weryfikacja będzie odbywała się przez okazanie odpowiednich dokumentów, w trybie osobistego stawiennictwa. Dokonanie weryfikacji przedsiębiorca potwierdzi przez wykonanie zdjęcia osoby weryfikowanej oraz odwzorowanie cyfrowe ww. dokumentów;
  • zobligowania przedsiębiorcy do sprawdzenia, czy osoba faktycznie wykonująca przewóz jest osobą, za którą się podaje w trakcie świadczenia samej usługi przewozu. W takim przypadku, na żądanie przedsiębiorcy, kierowca będzie obowiązany wykonać zdjęcie swojej twarzy i przesłać je do przedsiębiorcy, by wykazać, że to rzeczywiście on w tym momencie prowadzi pojazd. Wskazane zdjęcie obejmować będzie wyłącznie wizerunek kierowcy wykonującego aktualnie przewóz, co pozwoli na sprawdzenie czy przewóz wykonuje osoba uprzednio zweryfikowana przez przedsiębiorcę i jest to faktycznie osoba, za którą się podaje podczas przewozu. Wykonanie zdjęcia dotyczyło będzie wyłącznie kierowcy i nie zagraża ujawnieniu wizerunku pasażerów. Taka weryfikacja kierowcy ma się odbywać z częstotliwością niezbędną dla zapewnienia bezpieczeństwa przewozu osób, jednak nie rzadziej niż raz na 100 przewozów;
  • wprowadzenia przepisu, na mocy którego przedsiębiorca prowadzący pośrednictwo przy przewozie osób będzie uprawniony, na wniosek innego przedsiębiorcy prowadzącego pośrednictwo przy przewozie osób, do przekazania temu przedsiębiorcy informacji o kierowcach, które sam przetwarza. Będzie mógł to uczynić jedynie w celu zapewnienia bezpieczeństwa przewozu osób. Informacje przedsiębiorca przekaże w postaci elektronicznej za pomocą środków komunikacji elektronicznej;
  • zobligowania przedsiębiorcy do przetwarzania informacji, które dotyczą osób wykonujących przejazdy, przez 5 lat (licząc od końca roku kalendarzowego, w którym kierowca zakończył współpracę z danym przedsiębiorcą). Wymóg dotyczył będzie danych gromadzonych w toku weryfikacji, ale również w trakcie współpracy przedsiębiorcy z danym kierowcą.