Tag Archives: MF

Wciąż zapadają wyroki zobowiązujące Skarb Państwa do zapłaty odszkodowań klientom niewypłacalnych biur podróży

Choć od największej fali przypadków niewypłacalności biur podróży minęło już ponad 7 lat, wciąż w sądach zapadają wyroki zobowiązujące Skarb Państwa do zapłaty odszkodowań poszkodowanym wówczas klientom.

Dzisiaj Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił apelację Skarbu Państwa – Ministra Sportu i Turystyki w sprawie w której dwóch reprezentowanych przeze mnie poszkodowanych klientów domagało się zwrotu nieodzyskanych środków z zapłaconej organizatorowi turystyki ceny (Aquamaris). Z jego zabezpieczenia finansowego otrzymali jedynie po około 20 zł, wobec zapłaconych cen powyżej 5.000 zł.

Sąd I instancji w sprawie tej zasądził od Skarbu Państwa odszkodowanie w wysokości pozostałej kwoty nieodzyskanej ceny, a sąd II instancji, jak wskazałem, oddalił apelację strony pozwanej.

Ze strony Ministerstwa Sportu i Turystyki oraz Ministerstwa Finansów konsekwentnie przekazywane jest stanowisko, że implementacja art. 7 dyrektywy 90/314 w prawie polskim była prawidłowa i brak jest podstaw do zasądzania tego rodzaju odszkodowań. Stanowisko takie prezentowane jest zarówno za czasów obecnego, jak i poprzedniego rządu. Ciekawa w tym kontekście jest wypowiedź z połowy 2012 r. ówczesnego europosła a obecnego Ministra Sprawiedliwości:

„Rząd powinien przygotować takie prawo, które gwarantuje 100-proc. pokrycie wszelkich kosztów i strat związanych z wyjazdem turystów” – powiedział Ziobro na piątkowej konferencji prasowej w Sejmie.

Panie Ministrze, dlaczego takie prawo nie zostało przygotowane, a ze strony Ministerstwa Sportu i Turystyki oraz Ministerstwa Finansów konsekwentnie reprezentowane jest wspomniane stanowisko?

„Za granicę trzeba jechać z zapasem pieniędzy, żeby mieć za co wrócić” (prof. Mirosław Bączyk, sędzia Sądu Najwyższego)

W mediach pojawiają się pierwsze komentarze w związku z czwartkowym wyrokiem Sądu Najwyższego. Dotyczył on skargi kasacyjnej województwa wielkopolskiego złożonej w sprawie przeciwko Skarbowi Państwa.

W przypadku niewypłacalności biura podróży Alba Tour w 2012 r. szybko okazało się, że środki z zabezpieczenia finansowego tego biura podróży są  niewystarczające nawet na sprowadzenie klientów do kraju. W tych okolicznościach marszałek województwa zdecydował się na wyłożenie na ten powrót środków własnych.

Później województwo próbowało dochodzić zwrotu tych środków przed sądem cywilnym. Ostatecznie sprawa trafiła przed Sąd Najwyższy w związku ze złożoną przez województwo skargą kasacyjną. Sąd Najwyższy skargę tę oddalił z uwagi na to, że – jak ustalono – marszałek województwa nie miał obowiązku sprowadzania klientów do kraju.

Przy okazji Sąd Najwyższy dokonał jednak krytycznej oceny istniejącego systemu zabezpieczenia finansowego organizatorów turystyki na wypadek ich niewypłacalności. Istotę tego stanowiska zawiera stwierdzenie sędziego SN – sprawozdawcy Mirosława Bączyka:

Za granicę trzeba jechać z zapasem pieniędzy, żeby mieć za co wrócić.

Jak podaje Rzeczpospolita sędzia ten

wytknął też, że nie ma wciąż w Polsce systemu pełnej ochrony turystów. Marszałek wciąż bowiem nie ma jak sprawdzić, czy gwarancja pokryje powrót turystów biur, które zbankrutowały.

Z kolei na portalu Lex.pl można też przeczytać, że sędzia Bączyk dodał też:

Oczywiście wyrok ten nie oznacza, że poszkodowani turyści nie mogą indywidualnie wystąpić z roszczeniem przeciwko skarbowi państwa.

Potwierdzeniem tej możliwości jest już kilkadziesiąt wyroków wydanych w tego rodzaju sprawach, o których informowałem na blogu. Jeden z nich dotyczy zresztą niewypłacalności Alba Tour sp. o.o.

Po wyroku Sądu Najwyższego nasuwa się pytanie, czy Ministerstwo Sportu i Turystyki oraz Ministerstwo Finansów dalej będą twierdziły, że implementacja art. 7 dyrektywy 90/314 została dokonana prawidłowo, a jeśli ktoś działał nierozważnie i nieodpowiedzialnie to tylko niewypłacalni przedsiębiorcy i ich klienci? Czy dalej będą przekonywały w procesach odszkodowawczych względem Skarbu Państwa, że klienci biur podróży nie zachowali należytej staranności, bo nie sprawdzili wiarygodności biur podróży? Niestety, podejrzewam, że nic się nie zmieni. Dla klientów pozostanie – jak nazywa to prof. Ewa Łętowska – wyszarpywanie sprawiedliwości.

Szósty wyrok zasądzający odszkodowanie od Skarbu Państwa w związku z niewypłacalnością Sky Club

Wczoraj Sąd Rejonowy w Warszawie wydał już szósty wyrok zasądzający odszkodowanie od Skarbu Państwa w związku z niewypłacalnością Sky Club sp. z o.o.

Powódka nie odzyskała całości zwrotu z posiadanego zabezpieczenia finansowego organizatora turystyki. Następnie wystąpiła wobec Skarbu  Państwa z pozwem o odszkodowanie w zakresie nieodzyskanej pozostałej kwoty. Podstawą żądania było to, że Skarb Państwa nie zapewnił powódce ochrony na poziomie wymaganym przez prawo unijne.

Do tego pory w prowadzonych przeze mnie sprawach jako pełnomocnika powodów Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia korzystnie rozstrzygnął 28 spraw – klientów: Sky Club, Aquamaris, Blue Rays, Alba Tour, Oriac (Summerelse) i Selectour&Telemac.

dr Piotr Cybula, radca prawny

Kolejny wyrok zasądzający odszkodowanie od Skarbu Państwa w związku z niewypłacalnością Sky Clubu

Sąd Rejonowy w Warszawie wydał dzisiaj wyrok w którym m.in. uwzględnił roszczenie klienta Sky Clubu skierowane do Skarbu Państwa. Klient nie odzyskał z zabezpieczenia finansowego tego organizatora turystyki całości dokonanej wpłaty. Następnie wezwał Skarb  Państwa do zapłaty uzupełniającej kwoty a później złożył pozew do sądu.

To już drugi korzystny wyrok dla klienta biura podróży Sky Club, a łącznie dwunasty biorąc pod uwagę wyroki dotyczące innych biur podróży w których reprezentowałem powodów.

dr Piotr Cybula, radca prawny

Dwunastu prawników i kolejny wyrok przeciwko Skarbowi Państwa

Wczoraj byłem w Warszawie na trzech rozprawach w sprawach przeciwko Skarbowi Państwa. Ich przedmiotem było żądanie odszkodowania od Skarbu Państwa w związku z niewypłacalnością biur podróży (Oriac/Summerelse i Sky Club). Podstawą żądania jest to, że klienci nie otrzymali pełnego zwrotu dokonanej wpłaty za wycieczkę z zabezpieczenia finansowego organizatora turystyki. Taki zwrot powinni otrzymać w związku z unijną dyrektywą.

W każdej z tych spraw w imieniu Skarbu Państwa działały dwa organy Minister Finansów oraz Minister Sportu i Turystyki. To one są bowiem – generalnie rzecz biorąc – odpowiedzialne za kształt przepisów regulujących zabezpieczenie finansowe organizatorów turystyki.

Na każdej z tych rozpraw w imieniu każdego z tych organów działał radca prawny, w każdej sprawie inny. Łącznie więc występowało sześciu pełnomocników – radców prawnych.

Przy okazji tych spraw postanowiłem policzyć ilu pełnomocników w sprawach tego rodzaju, gdzie występuję jako pełnomocnik powodów, działa w imieniu drugiej strony reprezentując Skarb Państwa – Ministra Finansów i Skarb Państwa – Ministra Sportu i Turystyki. Okazuje się, że łącznie dotychczas było dwunastu pełnomocników, czterech działających w imieniu Ministra Sportu i Turystyki i dwunastu działających w imieniu Ministra Finansów.

Piszę o tym także w kontekście tego, jakie koszty ponosi państwo w związku z wadliwą implementacją art 7 dyrektywy 90/314, które przecież nie ograniczają się do obowiązku zwrotu powodowi nieodzyskanej wpłaty organizatorowi turystyki, ale obejmują także odsetki, koszty procesu (opłata skarbowa, opłata sądowa od pełnomocnictwa, koszty przejazdu) oraz koszty związane z zapewnieniem obsługi prawnej. Oczywiście koszty te zostaną poniesione dopiero w przypadku uprawomocnienia się wyroku.

W przypadku dwóch wczorajszych rozpraw został odroczony termin ogłoszenia wyroku. Trzecia z nich zakończyła się korzystnie dla powoda, klienta biura podróży Oriac (Summerelse).

Po zeszłorocznym korzystnym prawomocnym wyroku Sądu Okręgowego w tym roku to już dziesiąty korzystny wyrok w tym roku, a piąty dotyczący biura podróży Oriac (Summerelse). Nie są one jeszcze prawomocne (podobnie jak i jeden niekorzystny wyrok, w przypadku którego złożyłem apelację).

dr Piotr Cybula, radca prawny

„Sąd nie podzielił logiki strony pozwanej” – dziesiąty wyrok zasądzający odszkodowanie od Skarbu Państwa w związku z niewypłacalnością biura podróży

Sąd Rejonowy w Warszawie wydał dzisiaj kolejny wyrok zasądzający odszkodowanie od Skarbu Państwa w związku z niewypłacalnością biura podróży.

Sprawa dotyczyła niewypłacalności biura podróży Oriac Polska sp. z o.o. (Summerelse). Jako pełnomocnik powoda jako podstawę żądania wskazywałem to, że nasz ustawodawca nie zapewnił standardu ochrony wymaganego przez prawo unijne (art. 7 dyrektywy 90/314). Konsekwencją tego było to, że poszkodowany klient nie otrzymał z zabezpieczenia finansowego organizatora turystyki jakiegokolwiek zwrotu.

Zasądzając odszkodowanie sąd zasądził obowiązek zwrotu pełnej wpłaconej przez klienta organizatorowi turystyki kwoty wraz z odsetkami.

W podanych ustnych motywach rozstrzygnięcia sąd „podzielił stanowisko strony powodowej w całości„. Z drugiej strony „sąd nie podzielił logiki strony pozwanej„. Sąd przyjął, że mechanizm ochrony klientów na wypadek niewypłacalności biur podróży nie zapewniał klientom efektywnej i skutecznej ochrony.

Jest to już dziesiąty korzystny wyrok w sprawach tego rodzaju w których występowałem jako pełnomocnik powodów. Wyroki te dotyczyły następujących biur podróży: Sky Club, Blue Raus, Oriac (Summerelse), Alba Tour oraz Selectours & Telemac. Dzisiejszy wyrok nie jest prawomocny.

dr Piotr Cybula, radca prawny

„Nieudane wakacje? Można pozwać Skarb Państwa o zwrot pieniędzy” – komentarz dla Dziennika Gazety Prawnej (m.in. o tym kiedy przedawnia się roszczenie)

W Dzienniku Gazecie Prawnej opublikowany został artykuł pt. Nieudane wakacje? Można pozwać Skarb Państwa o zwrot pieniędzy.

W artykule opublikowany został mój komentarz, który odnosi się m.in. do kwestii tego, kiedy przedawniają się roszczenia klientów:

(…) zgodnie z ogólną regułą z kodeksu cywilnego roszczenia o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym (polegałby on na delikcie legislacyjnym – ustawodawca niewłaściwie implementował dyrektywę) ulegają przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. To zaś oznacza, że ci, którzy myślą o wystąpieniu na ścieżkę sądową, powinni się raczej pospieszyć z decyzją (…).

– Dla terminu przedawnienia roszczenia względem Skarbu Państwa nie jest istotny sam termin ogłoszenia niewypłacalności. Ta okoliczność dopiero uruchamiała mechanizm ochronny, który powinien przecież zapewnić klientom pełne zwroty wpłat. Istotne jest to, kiedy konkretna osoba dowiedziała się o szkodzie, tj. nieodzyskaniu pełnej wpłaty i osobie zobowiązanej do jej naprawienia – twierdzi mec. Cybula.

O wysokości szkody pokrzywdzeni klienci dowiadywali się z informacji otrzymywanych od marszałków województw i gwarantów. W praktyce – jak podkreśla ekspert – klienci niewypłacalnych biur podróży najczęściej o podmiocie, który jest zobowiązany do naprawienia szkody (Skarb Państwa), dowiadują się dopiero w związku z upowszechnieniem w mediach informacji o wskazanym wyroku sądu okręgowego oraz kolejnych siedmiu z tego roku – jeszcze nieprawomocnych.

– To właśnie upowszechnienie tych informacji spowodowało, że coraz więcej klientów niewypłacalnych biur podróży decyduje się na wystąpienie do sądu o odszkodowanie od Skarbu Państwa – przyznaje mec. Piotr Cybula.

W artykule przedstawiona została także opinia prof. Macieja Gutowskiego, który odniósł się do powyższej powyższej interpretacji:

Do tej interpretacji bliżej jest także profesorowi Maciejowi Gutowskiemu, cywiliście i wykładowcy na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu.

– Interpretacja ta jest bardzo korzystna dla klientów upadłych biur podróży. I ma uzasadnienie: to właśnie dzięki wyrokowi sądu okręgowego dowiedzieli się bowiem o odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa, co dotąd nie było oczywiste – podkreśla prof. Gutowski.

Zastrzega przy tym, że sądy mogą jeszcze inaczej podejść do tematu.

– Przedawnienie można też liczyć od chwili, kiedy osoba przez błędną implementację nie uzyskała zaspokojenia. A więc w momencie, gdy uzyskała ostateczne stanowisko, że nie ma pieniędzy z gwarancji na zaspokojenie jej roszczeń – dodaje.

W jednej z ostatnich spraw tego rodzaju sąd zasądził odszkodowanie w związku z niewypłacalnością biura podróży Selectours & Telemac. W tym przypadku niewypłacalność została ogłoszona w 2010 r. Poszkodowany klient jednak dopiero w 2012 r. otrzymał od marszałka województwa informację, że jego roszczenie nie zostanie uwzględnione. Sąd nie miał wątpliwości, że dopiero wtedy poszkodowany klient dowiedział się o szkodzie i zasądził odszkodowanie.

Precedensowy wyrok w sprawie odpowiedzialności Skarbu Państwa w związku z niewypłacalnością biura podróży Selectours & Telemac

Sąd Rejonowy w Warszawie wydał dzisiaj wyrok, w którym zasądził od Skarbu  Państwa na rzecz poszkodowanego klienta niewypłacalnego biura podróży Selectours & Telemac sp. z o.o. odszkodowanie.

Zasądzona kwota odszkodowania jest równa kwocie nieodzyskanej przez klienta ceny za imprezę turystyczną.

To już kolejne biuro podróży w przypadku którego pojawił się taki korzystny wyrok dla poszkodowanej osoby w związku z niewypłacalnością biura podróży. Wcześniej podobne wyroku zapadły co do następujących biur podróży: Oriac (Summerelse), Aquamaris oraz Alba Tour.

W sprawie reprezentowałem powódkę.

Precedensowy wyrok w sprawie odpowiedzialności Skarbu Państwa w związku z niewypłacalnością biura podróży Blue Rays

W ostatni czwartek Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia wydał wyrok w sprawie dotyczącej poszkodowanego klienta biura podróży Blue Rays sp. z o.o.

Klient wpłacił do organizatora turystyki około 35 tys. zł (w imprezie turystycznej miało wziąć udział kilka osób). Przed terminem rozpoczęcia imprezy turystyczne organizator turystyki ogłosił niewypłacalność.

Zabezpieczenie finansowe organizatora turystyki okazało niewystarczające na zwrot dokonanych przedpłat.

W tych okolicznościach powód, który zawarł umowę, wystąpił o odszkodowanie od Skarbu Państwa w wysokości nieodzyskanego zwrotu ceny. W czwartkowym wyroku sąd zasądził odszkodowanie od Skarbu Państwa – Ministra Finansów i Ministra Sportu i Turystyki w żądanej wysokości. Ponadto sąd nałożył na Skarb Państwa obowiązek zapłaty odsetek oraz zwrot kosztów zastępstwa procesowego, co łącznie stanowi kwotę prawie 50 tys. zł. 

W sprawie tej reprezentowałem powoda. Była to pierwsza tego typu sprawa w przypadku biura podróży Blue Rays sp. z o.o. W tym roku wcześniej w pięciu innych podobnych sprawach zapadły również korzystne dla powodów wyroki. W jednej sprawie sąd jednak oddalił pozew (sprawa jest na etapie postępowania apelacyjnego). W ubiegłym roku korzystny już prawomocny wyrok w tego rodzaju sprawie wydał Sąd Okręgowy w Warszawie.

Precedensowy wyrok zasądzający odszkodowanie od Skarbu Państwa w związku z niewypłacalnością biura podróży Alba Tour

Wczoraj zapadł wyrok w sprawie związanej z niewypłacalnością biura podróży Alba Tour sp. z o.o. w Poznaniu.

Sąd orzekł, że Skarb Państwa Minister Finansów i Minister Sportu i Turystyki jest zobowiązany do zapłaty powódce kwoty 5.198,00 zł tytułem odszkodowania oraz kwoty 1.612,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podstawą żądania było to, że nasz ustawodawca nie zapewnił powódce ochrony na wypadek niewypłacalności organizatora turystyki z którym zawarła umowę na poziomie wymaganym przez art. 7 dyrektywy 90/314.

Orzekając obowiązek zapłaty sąd tym samym przyjął, że ustawodawca polski wprowadził wadliwy z punktu widzenia prawa unijnego mechanizm ochrony. Ponadto przyjął, że zostały spełnione wszystkie pozostałe przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa.

Warto przypomnieć, że w przypadku tego biura podróży kwota zabezpieczenia finansowego była niewystarczająca nawet na sprowadzenie klientów do kraju. W tych okolicznościach Marszałek Województwa Wielkopolskiego podjął decyzję o sprowadzeniu klientów z środków należących do województwa. Następnie domagał się zwrotu tej kwoty (kilkaset tysięcy) od Skarbu Państwa. Ostatecznie województwo wystąpiło do sądu z pozwem. Przegrało zarówno w pierwszej, jak i drugiej instancji, ale zapowiadało złożenie skargi kasacyjnej (Marszałek nie odzyska pieniędzy za turystów).

Sprawa niewypłacalności tego biura podróży oraz sytuacja w tym kontekście marszałka województwa (województw) oraz klientów była szeroko komentowana w mediach, m.in. w poniższych artykułach:

Marszałek nie odzyska pieniędzy za turystów (Rzeczpospolita)

Za powroty klientów Alba Tour zapłaci podatnik. Pieniądze nie do odzyskania  (TVN24)

Właściciel biura podróży Alba Tour chciał uciec z Polski z pieniędzmi firmy (Głos Wielkopolski)

Marszałkowie chcą odzyskać pieniądze wydane na sprowadzanie turystów (Lex.pl)

Jeśli wyrok uprawomocni się, opisywana sprawa pokazuje, że istnieje skuteczny mechanizm odzyskania wpłaconych przez klientów środków.

W przedstawianej sprawie miałem przyjemność reprezentować powódkę.

dr Piotr Cybula, radca prawny