Monthly Archives: Listopad 2016

Opóźnienie lotu – jaki błąd najczęściej popełniają klienci biur podróży?

W mojej praktyce stosunkowo często udzielam porad prawnych związanych z opóźnionymi lotami. Większość z nich dotyczy lotów odbywanych w ramach imprez turystycznych organizowanych przez biura podróży (organizatorów turystyki).

W tym miejscu chciałbym zwrócić uwagę na pewien istotny błąd, który w takiej sytuacji popełniają pasażerowie.

W przypadku opóźnienia lotu pasażer może skorzystać z praw, które daje mu rozporządzenie UE nr 261/2004. W zależności od długości opóźnienia i długości lotu klient może otrzymać określoną pomoc oraz odszkodowanie.

Wielu klientów biur podróży w takiej sytuacji ogranicza się wyłącznie do dochodzenia praw wynikających z tego rozporządzenia. Najczęściej wynika to z informacji do nich docierających. Pasażerowie są informowani, że w takiej sytuacji mogą dochodzić takiego odszkodowania. Informacje te docierają do nich z wielu źródeł, także ze strony firm specjalizujących się w pomocy w dochodzeniu takich odszkodowań. Takie ograniczenie się do odszkodowania wynikającego z tego rozporządzenia to moim zdaniem co do zasady istotny błąd. Z rozporządzenia 261/2004 wynika bowiem wyraźnie (art. 3 pkt 6):

Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw pasażerów wynikających z dyrektywy 90/314/EWG.

Zgodnie z tą dyrektywą i polską ustawą o usługach turystycznych organizator turystyki za takie opóźnienia ponosi co do zasady odpowiedzialność. Odpowiedzialność ta nie ogranicza się tylko do szkody majątkowej, ale takie opóźnienie może również rodzić odpowiedzialność z tytułu szkody niemajątkowej (zmarnowanego urlopu). Reguła jest więc jasna – prawa wynikające z rozporządzenia 261/2004 nie pozbawiają klienta praw wynikających z dyrektywy 90/314, w tym możliwości dochodzenia od organizatora turystyki odpowiedzialności.

W przypadku opóźnienia lotu niezależnie więc od od skierowania skargi do przewoźnika w oparciu o rozporządzenie 261/2004 warto wystąpić również do biura podróży (organizatora turystyki) o odszkodowanie. Co istotne, jak wynika przynajmniej z mojego doświadczenia, w praktyce w przeważającej liczbie przypadków organizatorzy turystyki nie kwestionują tego rodzaju odpowiedzialności.

Oczywiście każdy przypadek podlega indywidualnej ocenie, zwłaszcza odnośnie tego, czy nie występując przesłanki zwalniające przewoźnika/organizatora turystyki z odpowiedzialności, choć są one ujęte bardzo wąsko.

Piotr Cybula

O umowie agencyjnej w orzecznictwie na V Forum Agentów Biur Podróży

W najbliższą środę rozpocznie się V Forum Agentów Biur Podróży. Z pewnością jednym z tematów najbardziej dyskutowanych będzie problematyka nowego Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego. Na Forum będę miał przyjemność przedstawić referat na temat umowy agencyjnej w orzecznictwie sądów polskich. Poniżej zamieszczam pełny program:

Program V Forum Agentów

8.30-9.30 Networking (rejestracja i powitalna kawa)

09.30 Powitanie, Dawid Lasek, Podsekretarz Stanu w MSiT

09.45-10.30 „Turystyka w dobie zagrożenia terroryzmem”

– możliwości przeciwdziałania lub minimalizowania szkód biura podróży na przykładzie zamachów w Tunezji

– modele szacowania ryzyka w branży turystycznej

– perspektywa rozwoju i ewolucji konfliktu na Bliskim Wschodzie i w Afryce
Grzegorz Cieślak  Koordynator Zespołu Analiz Zamachów Bombowych Centrum Badań nad Terroryzmem Collegium Civitas

10.30- 11.30 „Tradycyjni agenci kontra wyszukiwarki internetowe”

– zmiany na rynku agencyjnym w Niemczech

– Internet – korzyści i zagrożenia dla agentów turystycznych

– przyszłość stacjonarnych agentów turystycznych

Norbert Pfefferlein, wiceprezes ASR, niemieckiej organizacji zrzeszającej niezależnych agentów.

11.30-11.50 Networking (przerwa kawowa)

11.50-12.30 „Nowe instrumenty kontroli podatników–  przykre konsekwencje dla branży turystycznej”

– Jednolity Plik Kontrolny (JPK)

– klauzula unikania opodatkowania

– centralny rejestr paragonów i faktur

Justyna Wysocka-Zając, członek zarządu oraz dyrektor departamentu doradztwa podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych

12.30-13.15 „Turystyczny Fundusz Gwarancyjny jako dodatkowe zabezpieczenie klientów biur podróży”

– informacje ogólne, zadania, umiejscowienie w strukturze UFG

– korzyści dla klientów, obowiązki dla branży turystycznej

Małgorzata Ślepowrońska – Członek Zarządu UFG, Renata Mentlewicz – Dyrektor Biura Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego

13.15-14.15 Networking (przerwa lunchowa)

14.15-14.45 „Nowoczesność wkracza do agenta”

– nowatorskie rozwiązania w sprzedaży wycieczek

– zalety wykorzystania przez agentów wirtualnej rzeczywistości

– możliwości płynące z wdrożenia do obsługi klientów chatbotów

Tomasz Berdowski, założyciel i prezes  firmy MerlinX – Elektroniczne Systemy Sprzedaży Sp. zo.o.

14.45-15.45 „Umowa agencyjna w orzecznictwie sądów polskich”

– analiza orzecznictwa

– czy umowy z touroperatorami mogą być równoważne- praktyczne wnioski dla agentów i organizatorów

Piotr Cybula, prawnik

15.45-17.45 Debata z udziałem prezesów największych TO – moderator Tomasz Rosset

„Przyszłość rynku turystycznego w skomplikowanej sytuacji geopolitycznej. Jak pokonać trudności i osiągnąć sukces dzięki współpracy agent-touroperator”

– oferta sprzedaży Lato 2017

– ocena ryzyk mogących wystąpić na rynku w 2017

– perspektywy rozwoju rynku turystyki wyjazdowej w Polsce

– rosnąca/spadająca rola agenta turystycznego w podejmowaniu decyzji przez klientów?

– turystyka krajowa – szanse i zagrożenia dla touroperatorów i agentów

– Fundusz gwarancyjny (TFG) – zagrożenia i korzyści

17.45 Podsumowanie Forum
 
18.00-21.00 Wieczorny Business Mixer

Więcej informacji o Forum znaleźć można na stronie organizatora.

Pierwszy prawomocny wyrok zasądzający odszkodowanie od Skarbu Państwa w związku z niewypłacalnością biura podróży Blue Rays

Kolejnym biurem podróży w związku którego niewypłacalnością mamy już prawomocny wyrok zasądzający odszkodowanie od Skarbu Państwa jest biuro podróży Blue Rays.

Wyrok Sądu I instancji zapadł w lipcu ubiegłego roku. O sprawie pisałem we wpisie: Precedensowy wyrok w sprawie odpowiedzialności Skarbu Państwa w związku z niewypłacalnością biura podróży Blue Rays. Od zasądzającego odszkodowanie wyroku apelację wniosła strona pozwana – Skarb Państwa. Dzisiaj Sąd Okręgowy tę apelację oddalił. Tym samym wyrok Sądu I instancji potwierdzający wadliwość implementacji w Polsce art. 7 dyrektywy 90/314 stał się prawomocny.

W sprawie tej reprezentowałem powoda.

Piotr Cybula

Dlaczego pociągi towarowe blokują dojście pasażerom do pociągów osobowych?

Na temat usług PKP każda z osób często z nich korzystających mogłaby wiele powiedzieć. W tym miejscu chciałbym zwrócić uwagę na jeden konkretny problem. W moim przypadku wystąpił on już drugi  raz w ciągu niezbyt długiego okresu czasu. Pozwala to przypuszczać, że nie ma on charakteru jednostkowego.

Jadę właśnie do Warszawy pociągiem z Krakowa. Do Krakowa dojeżdżam również pociągiem. Z miejscowości w której mieszkam już dwukrotnie nie udało mi się wsiąść do pociągu. Mimo że na miejscu stawiłem się w odpowiednim czasie.

Problem polegał na tym, że na chwilę przed przyjazdem pociągu na sąsiedni tor wjeżdża lub przejeżdża pociąg towarowy. Dzisiaj po prostu pociąg towarowy stanął obok i tym samym zablokował przejście na drugą stronę. Stanął, bo pojawiło się czerwone światło i nie mógł dalej pojechać. Nie miałem przy tym racjonalnej możliwości jego obejścia.

I teraz pojawia się pytanie, czy PKP nie może tak zorganizować przejścia dla pieszych i tak zaplanować przejazd pociągów, aby inne pociągi nie blokowały możliwości dojścia do pociągu. Być może problem ten ma charakter systemowy, który wymaga jakiegoś ogólniejszego rozwiązania. Czekam na stanowisko PKP w tej sprawie.

Piotr Cybula

 

Pierwszy prawomocny wyrok zasądzający odszkodowanie od Skarbu Państwa w związku z niewypłacalnością biura podróży Alba Tour

W lipcu poprzedniego roku pisałem o precedensowy wyroku zasądzającym odszkodowanie od Skarbu Państwa w związku z niewypłacalnością biura podróży Alba Tour.

Dzisiaj w sprawie tej orzekał Sąd Okręgowy. Sąd oddalił apelację Skarbu Państwa. Tym samym wyrok Sądu I instancji potwierdzający wadliwość implementacji w Polsce art. 7 dyrektywy 90/314 stał się prawomocny.

Piotr Cybula

Cytat dnia: „W dniu 20.06.2016 w hotelu Senator w Katowicach odbyło się Walne Zgromadzenie Sprawozdawczo-Wyborcze Śląskiej Izby Turystyki”

Jak informuje Śląska Izba Turystyki:

W dniu 20.06.2016 w hotelu Senator w Katowicach odbyło się Walne Zgromadzenie Sprawozdawczo-Wyborcze Śląskiej Izby Turystyki.

W informacji tej, zwłaszcza po kilku miesiącach, nie powinno być nic ciekawego. Jest jednak inaczej. Dlaczego? Odpowiedź mogą znaleźć Państwo tutaj.

Cytat dnia: „Ze względu na krótki termin wdrożenia dyrektywy 2015/2302 proponuje się przygotowanie projektu bez uprzedniego procedowania założeń projektu ustawy”

Jak informuje Kancelaria Prezesa Rady Ministrów o pracach na ustawą wdrażającą nową dyrektywę turystyczną:

Ze względu na krótki termin wdrożenia dyrektywy 2015/2302 proponuje się przygotowanie projektu bez uprzedniego procedowania założeń projektu ustawy.

Choć o tej kwestii pisałem już w poprzednim wpisie, to chciałbym jeszcze zwrócić uwagę, że dyrektywa ta została uchwalona 25 listopada 2015 r. Państwa członkowskie mają ponad dwa lata na przygotowanie i uchwalenie odpowiednich przepisów celem jej wdrożenia. Powinny być one uchwalone do 1 stycznia 2018 r. (z czasem obowiązywania od 1 lipca 2018 r.).

Czy ponad dwa lata to na prawdę „krótki termin na wdrożenie dyrektywy 2015/2302”? Mam co do tego poważne wątpliwości. Nie mam natomiast wątpliwości co do tego, że prace nad tymi przepisami jak na razie są niewystarczające.

Piotr Cybula

Ustawa o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych?

Na początku października na blogu napisałem:

Jak podaje portal turystyka.rp, podczas niedawnego posiedzenia sejmowej podkomisji ds. turystyki dyrektor departament turystyki w Ministerstwie Sportu i Turystyki zapewniła, że w listopadzie prześle organizacjom branżowym projekt projektu ustawy o usługach turystycznych do skonsultowania. Następnie ma zostać zorganizowane spotkanie, na którym odbędzie się na jego temat dyskusja.

Więcej informacji o pracach można znaleźć na stronie BIP Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

I tak:

Po pierwsze, mamy tytuł projektowanej ustawy: ustawa o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych.

Po drugie, istotę rozwiązań w projektowanej ustawie przedstawia się następująco:

Szeroki zakres zmian wynikający z konieczności wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2302 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych, jak i z potrzeby dostosowania obowiązujących przepisów do zmieniających się realiów funkcjonowania rynku turystycznego, wymaga opracowania projektu nowej ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych. Jednocześnie nowa ustawa uchyli przepisy obecnej ustawy o usługach turystycznych w zakresie dotyczącym organizatorów turystyki, pośredników turystycznych i agentów turystycznych. Pozostały zakres podmiotowy i przedmiotowy ustawy o usługach turystycznych, dotyczący świadczenia usług przez pilotów i przewodników turystycznych  oraz świadczenia usług hotelarskich zostanie utrzymany w mocy.  Ze względu na krótki termin wdrożenia dyrektywy 2015/2302 proponuje się przygotowanie projektu bez uprzedniego procedowania założeń projektu ustawy.

W ramach wdrożenia przepisów nowej dyrektywy proponuje się:

a) Ustalenie zakresu podmiotowego i przedmiotowego ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych w następujący sposób:

  • objęcie obowiązkiem zapewnienia ochrony konsumenta podmiotów oferujących tzw. „pakiety dynamiczne” w tym powiązane usługi turystyczne (PUT),
  • objęcie regulacją podmiotów niebędących przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, a zajmujących się nieokazjonalnie (w sposób ciągły, częściej niż kilka razy w roku) organizowaniem imprez turystycznych lub oferowaniem powiązanych usług turystycznych na zasadach niekomercyjnych dla dużej grupy podróżnych,
  • wyłączenie z zakresu regulacji podróży służbowych (imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych) zakupionych na podstawie umowy generalnej/ogólnej,
  • wyłączenie z zakresu regulacji imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych trwających krócej niż 24h, o ile nie przewidują noclegu,

b) wdrożenie przepisów w zakresie: obowiązków informacyjnych, treści umowy o imprezę turystyczną, zmian w umowie przed rozpoczęciem imprezy oraz realizacji imprezy i odpowiedzialności organizatora oraz uporządkowanie niejasnych przepisów związanych z ochroną nabywców imprez turystycznych,

c) dostosowanie systemu zabezpieczeń finansowych na wypadek niewypłacalności przedsiębiorcy do wymogów nowej dyrektywy m.in. w związku z rozszerzeniem zakresu podmiotowego i przedmiotowego regulacji,

d) wprowadzenie przepisów dotyczących procedur administracyjnych, narzędzi monitorowania, zakresu kontroli oraz sankcji administracyjnych i karnych wobec podmiotów oferujących imprezy turystyczne oraz  ułatwiających nabywanie PUT,

e) zmiana dotychczasowej formuły prowadzenia Centralnej Ewidencji Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych poprzez prowadzenie jej w oparciu o dane przekazywane w formie elektronicznej przez marszałków województw, bez uprzedniej akceptacji przez MSiT,

f) ujednolicenie konstrukcji ustawy w zakresie już wprowadzonych zmian wynikających z prawa UE (rozporządzenia UE nr 1177/2010 o prawach pasażerów podróżujących drogą morską i drogą wodną śródlądową oraz rozporządzenia UE nr 181/2011 dotyczącego praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym) oraz w zakresie przepisów dotyczących wzorów wniosków i zawiadomień w formie dokumentów elektronicznych w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2014 r. poz. 1114) – zmiany wynikające z ustawy z dnia 24 kwietnia 2014 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze standaryzacją niektórych wzorów pism w procedurach administracyjnych (Dz. U. poz. 822).

Oczekiwanym efektem przygotowania projektu ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych będzie wdrożenie do przepisów krajowych dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2302 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych.

W informacji tej wskazano, że: „Ze względu na krótki termin wdrożenia dyrektywy 2015/2302 proponuje się przygotowanie projektu bez uprzedniego procedowania założeń projektu ustawy, z czym trudno się zgodzić. Dyrektywa została przyjęta pod koniec ubiegłego roku. Ile zrobiono o tej pory w ramach prac implementacyjnych?

Po trzecie, jako planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów podaje się II kwartał 2017 r.

Już teraz należy postawić pytanie jaki będzie sens utrzymywania w takim kadłubowym kształcie przepisów ustawy o usługach turystycznych? Przepisy o usługach hotelarskich oraz o usługach przewodnickich i pilockich (po deregulacji) to zbyt mało na „ustawę o usługach turystycznych”.

Wspomniany wyżej artykuł w serwisie branżowym Rzeczpospolitej kończył się słowami:

dyrektor Jędrzejewska-Debortoli zadeklarowała, że w listopadzie prześle organizacjom branżowym projekt projektu ustawy o usługach turystycznych do skonsultowania.

Z drugiej strony Kancelaria Prezesa Rady Ministrów informuje o przygotowywaniu „Projektu ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych”.

Mam nadzieję, że sprawa ta wkrótce się wyjaśni. W każdym razie w tym miejscu od miesięcy piszę, że prace te powinny nabrać odpowiedniego tempa.

Piotr Cybula