Czy premier Mateusz Morawiecki może doprecyzować, uchylić lub zawiesić art. 47 ust. 4 „ustawy”?

W zamieszczonym 2 marca 2020 r. na stronie internetowej Krakowskiej Izby Turystyki apelu do premiera Mateusza Morawieckiego zamieszczony został postulat o doprecyzowanie, uchylenie lub zawieszenie art. 47 ust. 4 ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych:

Przypomnę, że zgodnie z art. 47 ust. 4 tej ustawy:

Podróżny może odstąpić od umowy o udział w imprezie turystycznej przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez ponoszenia opłaty za odstąpienie w przypadku wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie, które mają znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego. Podróżny może żądać wyłącznie zwrotu wpłat dokonanych z tytułu imprezy turystycznej, bez odszkodowania lub zadośćuczynienia w tym zakresie.

W związku z tym nasuwa się pytanie, czy premier (czy też szerzej: nasze Państwo) może doprecyzować, uchylić lub zawiesić art. 47 ust. 4 ustawy?

Trzeba przypomnieć, że przepisy ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych stanowią implementację dyrektywy 2015/2302 w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych. Zgodnie z art. 12 ust. 2 tej dyrektywy:

Niezależnie od ust. 1 podróżny ma prawo do rozwiązania umowy o udział w imprezie turystycznej przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez ponoszenia jakiejkolwiek opłaty za rozwiązanie w przypadku nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie, które to okoliczności w znaczącym stopniu wpływają na realizację imprezy turystycznej lub które w znaczącym stopniu wpływają na przewóz pasażerów do miejsca docelowego. W przypadku rozwiązania umowy o udział w imprezie turystycznej zgodnie z niniejszym ustępem podróżny jest uprawniony do pełnego zwrotu wszelkich wpłat dokonanych z tytułu imprezy turystycznej, ale nie ma prawa do dodatkowej rekompensaty.

Zgodnie z art. 4 tej dyrektywy:

O ile niniejsza dyrektywa nie stanowi inaczej, państwa członkowskie nie mogą utrzymywać ani wprowadzać do swojego prawa krajowego przepisów odbiegających od tych, które zostały ustanowione w niniejszej dyrektywie, w tym również przepisów surowszych lub łagodniejszych, prowadzących do zróżnicowanego poziomu ochrony podróżnych.

Uchylenie lub zawieszenie art. 47 ust. 4 ustawy stanowiłoby w tych okolicznościach naruszenie tej dyrektywy. Jeśli miałoby to zresztą objąć umowy już zawarte, to mielibyśmy ponadto działanie prawa wstecz. Pomijając kwestię oceny zgodności z dyrektywą, również odnośnie do doprecyzowania zachowałbym daleko idącą ostrożność, gdyż mogłoby to prowadzić do powstania jeszcze większych problemów niż mamy obecnie, a i tak nie zwalniałoby to ostatecznie od oceny w kontekście przesłanek wskazanych w art. 47 ust. 4 ustawy.

Zdaję sobie sprawę z problemu dla branży, ale nie tędy droga…

Piotr Cybula